57. اب النّوادر

این باب مشتمل بر یازده حدیث است که استاد بهبودی هیچ یک از آنها را صحیح ندانسته، مجلسی نیز حدیث اوّل را مرسل و حدیث 4 و 7 و 8 را مجهول و 3 و 5 و 10 را ضعیف و 11 را مجهول و مرسل و حدیث 6 و 9 را حسن و حدیث دوم را صحیح شمرده است. اینک بپردازیم به متن احادیث:

* حدیث 1- امام صادقu از راوی پرسیده: مردم دربارة آیة:

﴿كُلُّ شَيۡءٍ هَالِكٌ إِلَّا وَجۡهَهُۥ﴾                                                                   [القصص: 88]

چه می‌گویند؟ وی عرض می‌کند که مردم می‌گویند: «هر چیزی جُز وجه خداوند، هلاک می‌شود» امام با تعجّب فرموده: سبحان الله! قول بزرگی گفته‌اند!. امّا قول مردم به هیچ وجه تعجّب ندارد و ترجمة بدون کم و زیاد آیة شریفه است. امّا روایت، معنایی مبهم برای آیه ذکر کرده و آن را به امامu نسبت داده است و می‌گوید: امام فرموده که مقصود از آن، وجه خداست که از آن آمده می‌شود؟! باید از راوی که روایتش را به نام امام صادقu به هم بافته است، پرسید: آیا خودت فهمیده‌ای که چه بافته‌ای؟

     چنانکه در توضیح روایت بعدی خواهیم دید، حضرت علیu وجه الله را به ذات إلهی تفسیر و تعبیر فرموده است.

* حدیث 2- به سبب وجود «برقی» در سند این حدیث، نمی‌توان به آن اعتماد کرد، امّا مجلسی آن را صحیح دانسته است! متن حدیث نیز وجه الله را برخلاف قول امام‌المتّقین حضرت علیu معنی کرده است. از آن بزرگوار دربارة معنای «وجه الله» سؤال شد، آن حضرت فرمود: تا آتشی افروختند، آنگاه از سائل پرسید: وجه این شعلة آتش کجای آن است؟ گفت: از همه سو، «وجه» است، فرمود: وجه‌الله نیز ذات او و خود اوست

[1]

.

نویسنده گوید: یکی از معانی «وجه» در فارسی «روی و چهره» است که بشر با آنان به بالا و پایین و چپ ‌و راست و.... توجّه می‌کند، البتّه چون قوّة بینایی و شنوایی.... در چهره و صورت انسان قرار دارد از این­رو با صورت توجّه می‌کند امّا خدای متعال بالذّات سمیع و بصیر است و نیازی به آلت شنوایی و بینایی ندارد و به ذات خویش عنایت دارد و وجه او همان ذات اوست. متأسفانه این روایت برای وجه الله معنایی ذکر کرده که به هیچ وجه با صدر و ذیل آخرین آیة سورة «قصص» تناسب ندارد!

*

حدیث 3- حدیثی مرفوع است که «محمّد بن سِنان» از فردی مجهول به نام «ابوسلّام النّخّاس» روایت می‌کند و البتّه نقل چنین روایتی از فردی مانند او بعید نیست.

وی یکی از غُلاة و کذّابان رسواست که به قول «شیخ مفید» علمای شیعه در متّهم‌بودن و ضعف وی اختلاف ندارند. ما «ابن سنان» را در کتاب خرافات وفور در زیارات قبور (ص 281) معرّفی کرده‌ایم ودر اینجا تکرار نمی‌کنیم. مرحوم «قلمداران» نیز دو نمونه از احادیث رسوای وی را در کتاب «زیارت و زیارتنامه» (صفحه 81 به بعد) آورده است، بدانجا مراجعه شود

[2]

. در اینجا یادآور می‌شویم که وی از رُوات حدیثی است که می‌گوید: «رمضان همیشه سی روزه است»!! «نجاشی» و «کشّی» گفته‌اند: که «فضل بن شاذان» و «أیوب بن نوح» نقل احادیث محمّد بن سِنان را جایز نمی‌دانسته‌اند.

یکی از تحفه‌های «ابن سنان»، روایت ذیل است که «کشّی» نقل کرده و دلالت بر انحراف کامل و فساد عقیدة وی دارد: «عن محمّد بن سنان قال: دخلت على أبي جعفر الثّانیu فقال لي: یا محمّد! کیف أنتَ إذا لعنتُك وبرئتُ منك وجعلتُك محنة للعالمین، أهدي بك من أشاءُ وأضل بك مَن أشاء، قال: قلت له: تَفعلُ بعبدك ما تشاء یا سیّدي، إنَّك على کل شيءٍ قدیر. ثم قال: یا محمّد! أنت عبد قد اُخلِصتَ للهِ، إنِّي ناجیتُ الله فیك فأبى إلا أن یُضِلَّ بك کثیراً ویهدي بك کثیراً

[3]

= محمّد بن سنان مدّعی است که بر امام جوادu وارد شدم، آن حضرت به من فرمود: ای محمّد! چگونه خواهد بود اگرتو را لعن کرده و از تو بیزاری جویم و تو را [وسیلة] امتحان جهانیان قرار دهم که با تو هر که را بخواهم هدایت نمایم و هر که را بخواهم گمراه سازم؟ گفتم: ای سرورم با بنده‌ات هرکار که بخواهی می‌کنی همانا تو بر هرچیز توانایی [أعوذ بالله تعالى من هذه الأباطیل] سپس امام [به جای آنکه به وی اعتراض کند] فرمود: ای محمّد! تو بنده‌ای هستی که برای خدا خالص شده‌ای، من در بارة تو با خداوند مناجات کرده‌ام و خدا خواسته است که بسیاری را توسّط تو گمراه سازد و بسیاری را هدایت فرماید»!!

آیا اگر کسی با پیامبر این چنین سخن می‌گفت و آن حضرت را به مقام ربوبیّت می‌رساند، آن حضرت اعتراض نمی‌فرمود

[4]

؟ آیا «ابن سنان» فراموش کرده که امام جوادu فرزند بزرگوار حضرت علیu است که به فردی که آن حضرت را ستوده بود، فرمود: «إنّ مِن حقّ مَن عظم جلال الله سبحانه في نفسه، وجلّ موضعه من قلبه، أن یَصغُرَ عنده ـ لِعظم ذلك ـ کلُّ ما سواه = شایسته است کسی که عظمت خدای متعال در جانش بزرگ آمده و رفعت مرتبت الهی در دلش عظمت یافته، همه چیز جُز حقّ، در نظرش [به سبب عظمت الهی] کوچک آید» (نهج‌البلاغه، خطبة 216). و همچنین فرمود: «عظم الخالق عندك یُصَغِّرُ المخلوق في عینك = عظمت آفریدگار موجب می‌شود که مخلوق در نظرت کوچک باشد» (نهج‌البلاغه، کلمات قصار 129 و خطبة 193). آری، فرزند بزرگوار این امام همام یعنی امام جوادu قطعاً در برابر اینگونه سخنان شرک‌آمیز سکوت نخواهد کرد.

دیگر از اباطیل «ابن سنان» روایت نخست باب 72 کافی است

[5]

، وی در حدیث مذکور مدّعی است که امام صادق فرموده: «جرى له (= عليّ) من الفضل مثل ما جری لمحمّدص» منظورش آن است که همان فضیلتی که خداوند به محمّدص عطا فرموده به حضرت امیرu نیز عطا شده است! و یا مدّعی است که حضرت علیu بارها می‌فرمود: «أقرّت لي جمیع الملائکة والرّوح والرّسل بمثل ما أقرّوا به لمحمّد = همة فرشتگان و روح‌القدس و انبیاء آنچه را که برای محمّدص اقرار نموده‌اند برای من نیز همانند آن را اقرار کرده‌اند»!!

می‌گوییم: فضل خدا بر پیامبر اکرمص، نعمت نبوّت بوده است که همة فرشتگان و روح القدس نیز آن را پذیرفته‌اند و بدان اقرار دارند، آیا این فضیلت نیز به علیu یا سایر أئمّه عطا شده است؟!

دیگرآنکه می‌گوید: «جعلهم الله أرکان الأرض أن تمیدَ بأهلها = خداوند ایشان (= أئمه) را ارکان زمین قرارداده که زمین، مردم­را نجنباند»!! قرآن فرموده که خدا کوه‌ها را خلق کرد تا زمین مضطرب و لرزان نشود امّا غُلات می‌گویند که امام رکن زمین است و اگر امام نباشد زمین مضطرب خواهد شد. می‌گوییم: قبل ­از خلقت حضرت آدمu و یا قبل­ از تولد پیامبراسلامص زمین هر طور که بوده پس از انبیاء و أئمه نیز همان طور خواهد بود.

دیگر آنکه می‌گوید: «الرّادّ علیه في صغیرة أو کبیرة على حدّ الشّرك بالله = مخالف با او (= علی) در أمری کوچک یا بزرگ، در حدّ و مرز شرک به خداوند است». می‌گوییم: اگر چنین است پس چرا حضرت علیu خوارج و سپاه معاویه و.... یعنی مخالفانی را که حتّی با او جنگیدند به شرک و نفاق نسبت نمی‌داد و در بارة آنها فرمود: «هم إخواننا بغوا علینا = آنان برادران ما هستند که بر ما گردنکشی و نافرمانی کردند»

[6]

. مطّلعین از تاریخ به خوبی می‌دانند که علیu در دوران زمامداری خویش در مورد مخالفانش احکام مسلمین را جاری می‌دانست، به عنوان نمونه آن حضرت پس از جنگ جمل، سه روز در خارج بصره اقامت فرمود و بر کشتگان جنگ ـ خواه از سپاه خودش بودند یا از لشکر مخالفان ـ نماز خواند و با آنان مانند غیرمسلمین و مشرکین رفتار نکرد

[7]

. فرزند آن حضرت، امام صادق نیز فرموده: صلِ علی مَن مات مِن أهل القبلة وحسابه على الله = هر که از اهل قبله درگذشت، بر او نماز [میّت] به جای آور، محاسبة اعمال او با خداست»

[8]

.

دیگر آنکه می‌گوید: «عُلِّمتُ المنایا والبلایا = مرگ مردم و بلاهایی [که دچارش می‌شوند] به من آموخته شده است». با توجّه به آنچه در این کتاب، در فصل «علم غیب و معجزه و کرامت» گفته‌ایم، بطلان این ادّعا واضح است. قرآن نیز فرموده:

﴿وَمَا تَدۡرِي نَفۡسٞ مَّاذَا تَكۡسِبُ غَدٗاۖ وَمَا تَدۡرِي نَفۡسُۢ بِأَيِّ أَرۡضٖ تَمُوتُۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرُۢ﴾            [لقمان: 34]

«هیچ کس نمی‌داند فردا چه کاری خواهد کرد و هیچ کس نمی‌داند به کدام سرزمین خواهد مرد براستی که خداست دانای آگاه‌».

پس چگونه ممکن­است حضرت علیu از مرگ مردم و بلاهایی­که بدان مبتلا می‌شوند، مطّلع باشد؟!

دیگر آنکه از قول امام می‌گوید: «أنا الفاروق الأکبر = من فاروق بزرگترم». پیداست که جاعل روایت چون شنیده که خلیفة ثانی به «فاروق» ملقّب است، از زبان امام جعل کرده که فرموده: من فاروق بزرگترم. با همین گونه جعلیّات، مذهبی ساخته‌اند که اکثر مذاهب اسلامی به آن خوشبین نیستند و باعث دوری مسلمین از یکدیگر شده‌اند.

دیگر آنکه می‌گوید: «کان أمیرالمؤمنینu باب الله = امیرالمؤمنینu باب خداست». چنانکه در صفحات قبل نیز گفته‌ایم، می‌پرسیم: چرا حضرت امیر خود فرموده است که خداوند در و دربان ندارد

[9]

؟ معلوم می‌شود که جاعلین این حدیث از سخنان حضرت امیرu بی‌خبر بوده‌اند.

آری، حدیث سوّم این باب را چنین کسی روایت کرده و ائمّه را «وجه خدا» دانسته است. می‌گوییم: مگر «وجه خدا» پیر می‌شود یا می‌میرد؟! در حالی که پیامبر و ائمّه پیر می‌شدند و می‌مردند، پس چگونه ممکن است آنان وجه خدا باشند؟!

همچنین ائمّه را چشم و دست خدا دانسته است!! آیا خدا قبل از ولادت ائمّه و یا پیامبر، وجه و چشم و دست نداشت؟! خدایی که وجه و چشم و دستش یکی از بندگان محتاج باشد، چگونه خدایی است؟ آیا اینگونه احادیث مخالف آیة:

﴿وَرَبَّكَ فَكَبِّرۡ﴾                                                                                                    [المدثر: 3]

«و پروردگارت را بزرگ دان».

نیست؟ باید در برابر  این اباطیل این آیت را بخوانیم: ﴿سُبۡحَٰنَ رَبِّكَ رَبِّ ٱلۡعِزَّةِ عَمَّا يَصِفُونَ ١٨٠﴾.

* حدیث 4- این حدیث را قبلاً در صفحه

63

کتاب بررسی کرده‌ایم بدانجا مراجعه شود.

* حدیث 5- از این حدیث قبلاً در صفحه

80

و صفحه

294

سخن گفته‌ایم

[10]

.

* حدیث 6- راوی این حدیث «حمزه بن بزیع»، به قول ممقانی از ضعفاست. وی همان است که از «علی بن أبی حمزة بطائنی»

[11]

پول گرفت تا مذهب واقفیّه را ترویج کند. امام رضاu او را شقّی شمرده و فرمود: وی جُز به حالت کفر از دنیا نمی‌رود. حال ای خوانندة محترم، ملاحظه کن که کلینی خرافات و شرکیّات اینگونه رُوات را که اکاذیب خود را به نام امام بافته‌اند در کتاب «کافی» گرد آورده است!

* حدیث 7- در این حدیث مانند حدیث 5 امام را حجّت و در و زبان و وجه و چشم خدا شمرده است در حالی که واضح است پس از پیامبر اکرم، حجّتی نیست چنانکه حضرت علیu نیز فرموده: «تمّت بنبیّنا محمّدص حجّته = حجّت خداوند با پیامبرمان محمّدص خاتمه یافت» (نهج البلاغه، خطبة 91). همچنین این روایت مخالف است با قول علیّu که «وجه‌الله» را ذات خدا دانسته است.

* حدیث 8- راوی آن هاشم بن ابوعُمارة جنبیّ یا ابوعمار حیتی، مجهول است. در این روایت نیز به حضرت امیرu افتراء بسته‌اند که فرموده: من «باب الله» هستم! می‌گوییم: مقام آن بزرگوار أجلّ از آن است که چنین سخنی بگوید. اینگونه ادّعاها و خودستایی‌ها بیشتر از کسانی از قماش «میرزا علی­محمد باب» و «میرزاحسینعلی بهاء» و امثال آنها سر می‌زند.

پیش از آنکه نهمین حدیث این باب را مورد رسیدگی قرار دهیم، لازم است ابتداء فردی را بشناسیم و سپس به حدیث شمارة 9 توجّه کنیم، زیرا این کار برای شناخت راوی سوّم حدیث شمارة 9 ضروری است.

شخصی که اینک او را معرّفی خواهیم کرد صالح بن عقبه بن قیس بن سمعان أبی‌ربیحه است که برادر فاضل ما جناب «قلمداران»: او را در کتاب «زیارت و زیارتنامه» (ص 65 به بعد) معرّفی کرده است. در اینجا یادآور می‌شویم که «غضائری» دربارة صالح بن عُقبَه می‌گوید: به او اعتنا نمی‌شود و بسیار دروغگو و غالی است.

این مرد در نقض وحدت اسلامی و افروختن آتش تفرقه در میان مسلمین ید طولا دارد. از جمله مرویّات او «زیارت عاشورا» است که باکمال تأسّف قراءت آن در میان امامیّه متداول است و علمای ما مردم را از بُطلان این به اصطلاح دعا، آگاه نمی‌کنند و متأسّفانه بنا به قاعدة مضرّة «تسامح در أدلّة سنن» به سند آن توجّه نمی‌شود! ذیل زیارتنامة عاشورا شامل لعن بر معاویه و یزید و خلفای راشدین است و می‌گوید: «اللهمّ خُصَّ أنتَ أوّل ظالم باللعن منّي وابدأ به أوّلاً ثمّ الثاني ثمّ الثالث والرّابع، اللهمّ العن یزید خامِساً = پروردگارا تو خود نخستین ستمگر را از جانب من به لعنت، مخصوص بدار و [این لعنت را] از او آغاز کن و سپس دوّمی و سپس سوّمی و چهارمی را [بیفزا] و پروردگارا یزید را به عنوان پنجمی لعنت کن

[12]

»!! چنانکه ملاحظه می‌شود در اینجا معاویه و یزید را همردیف ابوبکر و عمر قرار داده و به روی خود نیاورده که حضرت أمیرu که با معاویه جنگید با خلفای راشدین بیعت فرمود و آنها را یکسان نشمرد و من گمان ندارم که هیچ مسلمان منصفی ـ حتّی اگر با ابوبکر و عمر کاملاً موافق نباشد ـ آنان را همسنگ معاویه و یزید بداند. نعوذ بالله من التّعصّب.

در مورد این دعا، اغراقی عظیم کرده و مدّعی است هر کس به آن بپردازد، «کتب اللهُ تعالى لهم ثواب ألف حجّة وألف عُمرة وألف غزوة کلّها مع رسول اللهص وکان له أجر وثواب مصیبة کل نبيّ ورسول ووصيّ وصدّیق وشهیدٍ مات أو قتل منذُ خلق الله الدّنیا إلى أن تقوم الساعة = خداوند متعال برایشان ثواب هزار حجّ و هزار عمره و هزار غزوه همراه پیامبرص می‌نویسد و پاداش و ثواب مصیبت و رنج هر پیامبر و رسول و وصیّ و صدّیق و شهیدی که از زمان آفرینش دنیا تا قیام قیامت کشته شده و یا مرده است، خواهد داشت.»!!  ملاحظه می‌فرمایید که بدین ترتیب ثواب خوانندة این دعا به مراتب از خود سیّدالشّهداءu بیشتر خواهد شد!!!

2- راوی روایت «کسی که به یاد امام حسینu به قدر بال مگسی اشک بریزد، وارد بهشت می‌شود» نیز صالح بن عقبه است

[13]

.

3- دیگر از روایات «ابن عقبه» که کلینی روایت کرده، حدیث زیر است: «.... از اسماعیل بن بَزیع از صالح بن عُقبَه روایت شده که یزید بن عبدالملک نَوفَلی می‌گوید: در حالی بر امام صادقu وارد شدم که اناری در دست داشت، [آن حضرت به خادمش] فرمود: ای مُعَتِّب به او اناری بده، زیرا مشارکت در هیچ چیز به اندازة مشارکت در خوردن انار برایم ناخوشایند نیست! سپس آن حضرت حجامت کرد و به من نیز فرمود که حجامت کنم، من نیز حجامت کردم، سپس فرمود تا اناری دیگر آوردند و فرمود: ای یزید، هر مؤمنی که یک انار کامل بخورد، خداوند چهل روز شیطان را از تابناکی و نورانیّت دلش دور می‌سازد و کسی که دو انار بخورد خدا صد روز شیطان را از نورانیّتِ دلش دور می‌سازد و کسی که سه انار کامل بخورد خدا یک سال شیطان را از نورانیّت دلش دور می‌سازد و کسی که خدا شیطان را از نورانیّتِ دلش دور سازد، گناه نمی‌کند و کسی که گناه نکند وارد بهشت می‌شود»

[14]

. چنانکه ملاحظه می‌کنید لازم نیست برای دخول در بهشت زحمت چندانی متحمّل شویم بلکه کافی است هرسال سه انار کامل بخوریم و به بهشت برویم! ای کاش پیامبر اکرمص که بیست و سه سال برای تربیت مؤمنین رنج برد و موعظه کرد و زحمت کشید به آنها توصیه می‌فرمود سالی سه أنار کامل بخورند!!

در جلد پنجم «وسائل الشّیعة» (کتاب الحج، أبواب المزار وما یناسبه) در «ابواب تأکّد استحباب زیارة الحسین»، احادیث ضدّ قرآن نامعقولِ غلوّآمیز متعدّدی از «ابن عقبه» دربارة زیارت امام حسینu و عزاداری برای آن حضرت نقل شده که فقط دو نمونه را ذکر می‌کنیم و طالبین می‌توانند خود به کتاب مذکور مراجعه و سایر روایات این کذّاب را در آنجا ملاحظه کنند:

4- از محمد بن اسماعیل از صالح بن عقبه از بشیرالدّهان روایت شده که امام صادقu فرمود: همانا مردی که از نزد خانواده‌اش به سوی قبر امام حسینu می‌رود با اوّلین گام گناهانش آمرزیده می‌شود و سپس پیوسته با هر قدمش بر پاکی و پاکیزگی او از گناهان، افزوده می‌شود تا اینکه به قبر می‌رسد و چون به قبر رسید خداوند در گوش او می‌فرماید: ای بنده‌ام، از من بخواه تا به تو بدهم و مرا بخوان تا تو را اجابت کنم، از من چیزی طلب کن تا به تو عطا کنم، و از من حاجتی بخواه تا برایت برآورم و امام صادقu فرمود که بر خداست که آنچه را که بخشیده است، عطا فرماید!

[15]

5-... محمد بن اسماعیل از صالح بن عقبه از پدرش از علقمه در حدیث زیارت امام حسین از دور یا نزدیک در روز عاشورا، نقل کرده که امام باقرu فرمود: سپس باید برای حسینu زاری و نوحه‌سرایی کرده و بر او بگرید و در خانه‌اش به کسانی که از ایشان تقیّه نمی‌کند بگوید که بر آن حضرت بگریند و با اظهار جزع و زاری در خانه ذکر مصیبت آن حضرت را بر پا دارد و به یکدیگر مصیبت حسین را تعزیت و تسلیت بگویند و من ضامنم که اگر چنین کنند بر خدای ـ عزوجل ـ است(!!) که همة آنها ثواب‌ها را عطا نماید! یعنی ثواب دو هزار حجّ و دو هزار عمره و دو هزار غزوه، گفتم: آیا تو ضمانت می‌کنی و بر عهده می‌گیری؟ فرمود: آری، برای کسی که چنین کند من ضمانت می‌کنم و بر عهده می‌گیرم! گفت: چگونه یکدیگر را تعزیت و تسلیت بگوییم؟ فرمود: می‌گویی: خدا پاداش ما را از مصیبتی که برای امام حسین بر ما رسیده است بزرگ نماید و ما و شما را با ولیّ خودش و حضرت مهدی از آل محمّد، از خونخواهان وی قرار دهد. و اگر می‌توانی در این روز به دنبال کاری نروی، چنین کن زیرا آن روز، روز شومی است که حاجت مؤمن برآورده نمی‌شود و اگر برآورده شود، مبارک نیست و در آن خیری نخواهد بود و هیچ یک از شما چیزی برای منزلش ذخیره نکند که هر که در این روز چیزی ذخیره کند آن چیز برای خود و خانواده‌اش برکت نخواهد داشت و اگر چنان که [گفتم] بکنند، خداوند بر ایشان ثواب هزار حجّ و هزار عمره و هزار غزوة همراه رسول خداص، می‌نویسد و ثوابی همانند هر پیامبر و رسول و صدّیق و شهیدی خواهد داشت که از زمان آفرینش دنیا تا قیام قیامت، کشته شده یا مرده است!!

[16]

می‌گوییم: چرا خداوند رحیم در کتابش چنین ثوابی را ذکر و بندگانش را به کسب آن تشویق نفرموده است.

6- دیگر از تحفه‌های صالح بن عقبه برای مسلمیـن، حدیث دوّم باب 166 کافی است که متضمّن جبر و مخالف مذهب تشیّع است

[17]

. وی مدّعی است که امام باقرu فرمود: خدا مخلوقات را آفرید و هرکه را دوست داشت از گِل بهشت و هرکه را دشمن می‌داشت از گِل دوزخ آفرید! می‌گوییم: اولاً: این چیزی جُز عقیدة جبریّه نیست و برخلاف تعالیم أئمّه است. ثانیاً: خدا با هیچ کسی دشمنی نداشته است. بنا به این روایت، امام باقر برای اثبات این ادّعای موهوم به دو آیه استناد کرده که هیچ ارتباطی به عالم طینت و عالم ذر و نظایر آن ندارد بلکه هر دو آیه مربوط به همین عالم است نه عالمی دیگر. آیا این راویان می‌خواسته‌اند غیرمستقیم برسانند که حضرت باقرالعلومu به قدری از قرآن بی‌اطّلاع بوده که بدون مناسبت به آیه‌ای نامربوط استناد کرده است؟ معلوم می‌شود که این احادیث را اشخاص جاهل مغرض جعل کرده‌اند. ما برای رسواکردن آنان، هر دو آیه را در اینجا ذکر می کنیم و مختصراً توضیح می دهیم: آیة نخست آیة 87 سورة شریفة زخرف است که می‌فرماید:

﴿وَلَئِن سَأَلۡتَهُم مَّنۡ خَلَقَهُمۡ لَيَقُولُنَّ ٱللَّهُ﴾                                              [الزخرف: 87]

«اگر از ایشان (مشرکین) بپرسی: چه کسی ایشان را آفریده است هر آینه خواهند گفت: خدا [و بت‌ها را خالق خویش نمی‌دانند]».

مرحوم طبرسی در تفسیر این آیه می‌گوید: ای محمّد! اگر از ایشان بپرسی: چه کسی آنان را از عدم به عرصة وجود آورده است؟ هرآینه خواهند گفت: خدا، زیرا ضرورتاً می‌دانند که بتهایشان آنها را نیافریده‌اند. پس چگونه از عبادت خدا به عبادت غیر او روی می‌آورند. (مجمع‌البیان، ذیل آیة 87 سورة زخرف) چنانکه ملاحظه می‌فرمایید آیه خطاب به مشرکین و کفّار است و هیچ ارتباطی به عالم ذر ندارد.

آیة دوّم آیه‌ای است که می‌فرماید:

﴿فَمَا كَانُواْ لِيُؤۡمِنُواْ بِمَا كَذَّبُواْ بِهِۦ مِن قَبۡلُ﴾          

لازم است بدانیم آنچه که آوردیم بخشی است از آیة 74 سورة مبارکة «یونس» که آن را به صورت کامل در اینجا ذکر می‌کنیم و یادآور می‌شویم که آیات پیش از آن مربوط به قوم نوحu است:

﴿ثُمَّ بَعَثۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِۦ رُسُلًا إِلَىٰ قَوۡمِهِمۡ فَجَآءُوهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَمَا كَانُواْ لِيُؤۡمِنُواْ بِمَا كَذَّبُواْ بِهِۦ مِن قَبۡلُۚ كَذَٰلِكَ نَطۡبَعُ عَلَىٰ قُلُوبِ ٱلۡمُعۡتَدِينَ ٧٤﴾  

«پس­از او (= نوح) فرستادگانی را به سوی قومشان گسیل داشتیم که حجّت‌ها و دلایل روشن برایشان آوردند امّا آنان به چیزی که پیش از این تکذیب کرده بودند، ایمان نمی‌آوردند و ما این چنین بر دل‌های کسانی که به حقیقت ستم می‌کنند، مهر می‌زنیم».

مرحوم طبرسی در تفسیر این آیه می‌گوید: پس از حضرت نوح و هلاک‌کردن قومش و پس از اینکه بازماندگانش با توالد و تناسل رو به ازدیاد نهادند، پیامبرانی [از قبیل] ابراهیم و هود و صالح و لوط و شعیب و.... را با براهین و معجزاتی که نشانة راستگویی آنان و شاهدی بر رسالت و نبوّتشان بود، به سوی قومشان فرستادیم امّا آنان چیزی را که پیشینیان آنان ـ یعنی قوم نوح ـ تکذیب کرده بودند، تصدیق نکردند و ایمان نیاوردند یعنی در کفر و سرکشی مانند پیشینیان خود رفتار کردند. (مجمع‌البیان، ذیل آیة 74 سورة یونس) باید از این روات‌ جاهل پرسید که آیه چه ارتباطی به عالم ذر و عالم طینت دارد؟ مقام امام باقرu أجلّ از آن است که آیه را به موضوعی نامربوط نسبت دهد.

از همه مهمتر این که این حدیث ـ که نظایرش در کافی کم نیست ـ مخالف کتاب خداست زیرا قرآن از قول پیامبران می‌فرماید:

﴿إِن نَّحۡنُ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُكُمۡ﴾                                                                       [ابراهیم: 11]

«ما جُز بشری همانند شما نیستیم».

در حالی که بنا به این روایت، انبیاء مانند سایر مردم نبوده‌اند و خلقت آنها لااقلّ با کسانی که ایمان نمی‌آورند، یکسان نبوده است و آنان در دعوت بسیاری از مردم به ایمان، از مخاطبین خود توقّع نابجا داشته‌اند!!

اینک که با «صالح بن عقبه» آشنا شدیم، می‌پردازیم به سوّمین راوی حدیث نهم باب 46 که «محمّد بن اسماعیل بن بزیع» نامیده می‌شود:

* حدیث 9- راوی سوم این حدیث «محمّد بن اسماعیل بن بَزیع» است که این روایت را از قول عموی کذّابش نقل می‌کند. اهل تحقیق می‌دانند که ناقل و مروّج أکثر اباطیل و اکاذیبِ «صالح بن عُقبَه» که با کیفیّت احادیثش در سطور فوق آشنا شدیم، همین جناب «محمّد بزیع» است ـ چنانکه احادیثی که از «ابن عقبه» در اینجا آورده‌ایم از طریق همین مرد نقل شده است ـ وی از «منصور بن یونس»

[18]

نیز روایت کرده و همچنین اباطیل عمویش«حمزه بن بزیع» و افرادی از قبیل «خیبری بن علی الطّحان الکوفی»

[19]

و «محمّد بن فضیل»

[20]

را نقل می‌کند که هر سه از ضعفاء محسوب می‌شوند! به عبارت دیگر، مرویّات او از غیر «ابن عُقبَه» نیز عاری از اشکال نیست، وی از قول امام رضا می‌گوید: روز جمعه از سایر روزها کوتاه‌تراست (مصباح المتهجّد ص 205). امّا جالب است بدانید که علمای رجال به جای اینکه او را جرح و تضعیف کنند و لااقلّ بگویند: «یَروي عن الغُلات والضّعفاء من دون تحرّج = بی‌محابا از غُلات و ضعفا روایت می‌کند: یا بگویند: «یَروي عن الضّعفاء» و نظایر آن، او را توثیق کرده‌اند!! درحالی که این خصوصیّت، از عِلَل ضعف راوی است. (فتأمّل) روایت نهم این باب نیز از احادیثی است که «محمّد بزیع» از عموی کذّابش نقل کره و ما حال نکبت مآل عمویش را قبلاً بیان کرده‌ایم

[21]

.

متن حدیث نیز با آیات قرآن بازی کرده و مدّعی است که مقصود از «جنب الله» در آیة 56 سورة زُمَر، علیّ بن أبی‌طالب است! غافل از اینکه سورة شریفة زُمَر مکّی است و این معنی در دوران مکّه بسیار نامناسب است. دیگر آنکه خداوند فرموده:

﴿وَٱتَّبِعُوٓاْ أَحۡسَنَ مَآ أُنزِلَ إِلَيۡكُم مِّن رَّبِّكُم مِّن قَبۡلِ أَن يَأۡتِيَكُمُ ٱلۡعَذَابُ بَغۡتَةٗ وَأَنتُمۡ لَا تَشۡعُرُونَ ٥٥ أَن تَقُولَ نَفۡسٞ يَٰحَسۡرَتَىٰ عَلَىٰ مَا فَرَّطتُ فِي جَنۢبِ ٱللَّهِ وَإِن كُنتُ لَمِنَ ٱلسَّٰخِرِينَ ﴾             [الزمر: 55-56]

«و نیکوترین چیزی را که از پروردگارتان بر شما نازل شده، پیروی کنید، پیش از آنکه ناگاه شما را در حالی که بی‌خبرید عذاب الهی بیاید. و کسی بگوید: ای دریغا بر آنچه در حضور خدا، کوتاهی ورزیدم و به راستی من از استهزاءکنندگان بودم».

و نیز فرموده:

﴿قَدۡ خَسِرَ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِلِقَآءِ ٱللَّهِۖ حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءَتۡهُمُ ٱلسَّاعَةُ بَغۡتَةٗ قَالُواْ يَٰحَسۡرَتَنَا عَلَىٰ مَا فَرَّطۡنَا فِيهَا﴾               [الأنعام: 31]

«همانا زیان کردند کسانی که ملاقات با خدا را دروغ شمردند تا آنکه قیامت ناگاه بیاید و گویند: ای دریغ بر ما که دربارة آن (=  قیامت) کوتاهی ورزیدیم».

این آیات به وضوح می‌رساند که این حسرتی است که هر بندة کافر و نافرمانی به این حسرت مبتلا می‌شود، چه در زمان علیu باشد و چه در زمان انبیاء سابقین و چه در سایر زمانها و اختصاصی به حضرت علیu ندارد.

* حدیث 10- سند آن در نهایت ضعف است یکی از رُوات بدنام آن «معلّی بن محمّد» است که قبلاً با او آشنا شده‌ایم

[22]

. راوی دیگر آن «محمّد بن جمهور» است.

محمد بن جمهور العمّی البصری و پسرش «حسن» هر دو دروغگویند

[23]

. گرچه پدر را دروغگوتر دانسته‌اند! وی از غُلات بوده و «غضائری» فرموده: او فاسدالحدیث است و نباید حدیثش نوشته شود و من از او شعری دیده‌ام که در آن محرّمات خدا را حلال شمرده است! «نجاشی» نیز او را به همین خصوصیّات نکوهیده و فرموده: در او امور عظیمی است که خدا به خباثت آنها داناتر است!

این غالی کذّاب علاقة بسیار دارد که برای خداوند متعال در و دربان و حجاب و.... بتراشد و همچنانکه در حدیث دهم باب حاضر مدّعی است امام باقر فرموده: محمّد «حجاب» خداست! در حدیث دوم باب 70 کافی نیز می‌گوید: امام صادق فرموده: «أوصیاء هم أبواب الله = اوصیاء درهای خدایند»! امّا حضرت علیu دربارة خدا و خلق فرموده: «فما قطعکم عنه حجاب ولا أغلق عنکم دونه باب وإنّه لبکلِّ مکان، وفي کُلِّ حین وأوان ومع کلِّ أنس وجانّ = پرده­ای شما را از خدا جدا نساخته و [میان خود و بندگان] دری بر روی شما نبسته و همانا او در هر مکان و همه جا و در هر وقت و زمانی حاضر و با هرانسان و جنّ همراه است» (نهج البلاغه، خطبۀ 195) و نیز فرموده: «لَم یجعل بینك وبینه من یحجبك عنه = خداوند بین خود و تو کسی که حجاب او از تو باشد قرار نداده است» (نهج البلاغه، نامۀ 31) و چنانکه گفته­ایم

[24]

فرموده: خداوند در و دربان دارد. چنانکه ملاحظه می­کنید حضرت امیرu می­فرماید: خداوند در و حجاب ندارد امّا کذّابین ادّعا می‌کنند که ائمّه در و حجاب خدایند! همین اکاذیب زمینه‌‌ساز ادّعای امثال علی­محمّد باب شده که بگوید که چون خدا «در» دارد من هم درِ خدایم!!

دیگر آنکه حجاب و پرده مانع‌اند، امّا «ملّامحسن فیض کاشانی» برای توجیه این حدیث، برخلاف لغت، چنین بافته که منظور از حجاب آن است که به وسیلة آنها فیض و رحمت و هدایت و توفیق از خداوند به بندگان می‌رسد، درحالی که اوّلاً: پر واضح است که به چنین وسیله‌ای حجاب گفته نمی‌شود

[25]

. ثانیاً: خداوند در قرآن امر کرده که مستقیماً به او روی آورده شود و فرموده:

﴿فَٱسۡتَقِيمُوٓاْ إِلَيۡهِ﴾                                                                                            [فصلت: 6]

«پس مستقیماً به سوی او بروید».

و این امر به وضوح می‌رساند که خدا باب و حجاب ندارد. والحمد لله ربّ العالمین وسبحانه وتعالی عمّا یقولون علوّاً کبیرا.

* حدیث 11- مجهول و مرسل است و در دو مورد با قرآن بازی کرده است. اوّل با آیة 57 سورة مبارکة بقره و آیة 160 سورة اعراف که ما در اینجا آیة اخیر را ذکر می‌کنیم:

﴿وَظَلَّلۡنَا عَلَيۡهِمُ ٱلۡغَمَٰمَ وَأَنزَلۡنَا عَلَيۡهِمُ ٱلۡمَنَّ وَٱلسَّلۡوَىٰۖ كُلُواْ مِن طَيِّبَٰتِ مَا رَزَقۡنَٰكُمۡۚ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ﴾                                                                                                    [الأعراف:160]

« و بر آنان (= بنی‌اسرائیل) ابر را سایبان ساختیم و منّ و سلوی بر آنان فرود آوردیم [و گفتیم:] از پاکیزه‌های آنچه که شما را روزی داده‌ایم بخورید و ایشان [با تباهکاری خویش] به ما ستم نکردند لیکن بر خویشتن ستم می‌کرده‌اند».

راوی می‌گوید: امام فرموده خداوند ما را با خودش آمیخته(!!) و ظلم به ما را ستم به خودش شمرده است. باید از راوی پرسید: چرا خدا مسألة ظلم به ائمّه را در قصّة حضرت موسی ذکر کرده است؟!

دوّم: دربارة آیة

﴿إِنَّمَا وَلِيُّكُمُ ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ...﴾                                        [المائدة: 55]

«همانا دوست شما خدا و پیامبر اوست و کسانی که ایمان آورده‌اند...».

می‌گوید: منظوراز ﴿وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ﴾ ائمّه است. در حالی­که ﴿وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ﴾ شامل همة مؤمنین است وبه قرینة آیة 51 و57 که می‌فرماید: یهود ونصاری و کفّار را دوست نگیرید مقصود از «ولیّ» دوست است. در واقع منظور از این آیات آن است که ای مؤمنان، با کفّار و یهود و نصاری دوستی و به آنها اعتماد و اتّکا نکنید، آنها دوست شما نیستند بلکه خدا و رسولش و مؤمنان نمازگزار و زکات‌پرداز دوست شمایند. بنابراین، منحصر ‌نمودن ﴿وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ﴾ به ائمّه، بازی‌کردن با قرآن و تهمت به آن بزرگواران است. (ر. ک. شاهراه اتّحاد، ص 145).