140. باب الإشارة والنّصّ علی أبي الحسن الرّضا

در این باب شانزده حدیث آمده که مجلسی سند اوّل حدیث 1 را صحیح و سند دوّم آن را ضعیف و حدیث 2 و 9 را موثّق و حدیث 5 را مجهول و بقیّة احادیث این باب را ضعیف دانسته و آقای بهبودی نیز جُز حدیث اوّل را صحیح نشمرده است.

از ابواب گذشته و چند باب آینده معلوم و مسلّم می‌شود، اصحاب أئمّه چه آنان که اصحاب خاصّ بوده‌اند مانند زراره و ابوبصیر و محمّد بن مسلم و غیرهم و چه آنان که ملازم ایشان بوده‌اند، هیچ یک نمی‌دانسته‌اند اگر امام معاصرشان وفات کند، امام پس از او کیست و لذا در احادیث مکرّراً ملاحظه می‌شود سؤال می‌کنند امام بعدی کیست؟ ما را از آتش دوزخ نجات دهید و امام بعدی را به ما معرّفی کنید! بنابر روایاتی که کلینی و امثال او جمع کرده‌اند، اصحاب أئمّه، امام بعد از امام زمان خود را که اکنون شیعیان شناخت آنها و ایمان به ایشان را از اصول مذهب خود می‌دانند. نمی‌شناختند! معلوم می‌شود معرفت و ایمان به دوازده امام جزء دین و اعتقاد ایشان نبوده و آخوندها بعداً اضافه کرده‌اند. حتّی خود أئمّه نمی‌دانستند امام بعدی کیست چنانکه امام صادق ابتداء فرزند ارشد خویش اسماعیل را به امامت معرّفی کرد و امام هادی نیز فرزندش محمّد را به امامت معرّفی کرد و چون آن دو در زمان حیات پدر وفات یافتند، گفتند برای خدا «بدا» حاصل شده است!![1]

نُوّاب خاصّ حضرت موسی بن جعفر، پسرش حضرت رضاu را تکذیب کرده و مذهب «واقفیّه» را ایجاد کردند! حوادث مشابه این ماجرا می‌رساند که أئمّه به أمّت معرّفی نشده بودند حتّی در همین قصّه‌ها و روایات نامعتبرِ کلینی نیز روایتی که در آن امام الهی، به صورتی درست و معقول به أمّت معرّفی شده باشد، نمی‌توان یافت در حالی که اگر شارع دوازده امام را تعیین کرده بود، این موضوع مانند سایر مسائل و اصول شریعت، به گوش همگان می‌رسید و همة مردم و یا لاأقلّّ اصحاب أئمّه، دوازده امام را می‌شناختند.

در اینجا نام راویانی که بلاواسطه یا با واسطه از امام پرسیده‌اند که امام پس از شما کیست و بعد از شما به چه کسی مراجعه کنیم و نامشان در «کافی» آمده ـ از زمان امام حسینu تا زمان امام رضاu ـ می‌آوریم و رُوات پس از امام رضا را نیز می‌توان از «کافی» استخراج کرد. و هو هذا:

اینان تعدادی از اصحاب أئمّه بودند که از دوازده امام خبری نداشتند. از اخبار و احادیث دیگر که تعدادی از آنها در همین «کافی» موجود است، می‌توان دریافت که حتّی خود ائمّه و اولادشان از دوازده امام شیعیان کنونی خبری نداشتند، تا چه رسد به اینکه ایمان به آنان را واجب و یا از اصول اعتقادی بشمارند! چرا آخوندهای مدّعی حبّ اهل بیت، معرفت دوازده امام را واجب و یا از اصول اعتقادی می‌شمارند؟ این چه اصلی است که در کتاب خدا اثری از آن نیست؟!  تتمیم این مطلب در باب 183 خواهد آمد، إن شاء الله تعالی.

* حدیث 1- صرف نظر از اینکه علیّ بن یقطین توثیق نشده، می‌پرسیم: آیا امام إلهی این اندازه مبهم به امّت معرفی می‌شود که مخاطب نفهمد و دوستانش به او بفهمانند؟ به هر حال این روایت دلالتی بر تنصیص ندارد.

* حدیث 2- در این حدیث می‌گوید: علی محبوب‌ترین فرزند من است. ولی در حدیث چهاردهم می‌گوید: اگر کار در دست من می‌بود امامت را به پسرم قاسم می‌دادم «لِـحُبّي إیّاه ورأفتي علیه = او را [بیش­ از دیگران] دوست می‌دارم و به ­او مهر و رأفت دارم». دربارة این حدیث رجوع کنید به صفحة 568 کتاب حاضر.

* حدیث 3 و5- سند هر دو حدیث در نهایت ضعف و ناقل آنها «داود الرّقّیّ» است[2].

تذکّر: شیخ مفید، حدیث سوّم این­باب را در «الإرشاد» ج 2 ص 248 آورده است!

* حدیث 4- «مُعَلَّی بن محمّد» کذّاب مانند حدیـث اوّل باب 70 از قـول فــرد مجهولی به نام «احمد بن محمد بن عبدالله» ادّعا کرده که حضرت کاظم فرموده: پدرم دستم­را گرفت و مرا نزدیک قبر پیامبرص برد و گفت: پسرم خدای ـ عزّوجلّ ـ فرموده:

﴿إِنِّي جَاعِلٞ فِي ٱلۡأَرۡضِ خَلِيفَةٗ﴾                                                                   [البقرة: 30]

«همانا من در زمین جانشینی قرار دهم».

و خداوند به قول و گفتة خویش وفا می‌کند.

ما در فصل «آیا آدم خلیفۀ الله است»؟ دربارة آیة مذکور سخن گفته‌ایم، بدانجا مراجعه شود. (خصوصاً صفحة 464 بند ثالث) در اینجا می‌گوییم: آری، خدا گفتة خویش را تحقّق بخشیده است، امّا آیة مذکور ربطی به تعیین خلفای إلهی پس از پیامبرص ندارد. از کتاب خدا می‌توان دریافت که «خلیفة» مذکور در قرآن، ممکن است کافر شود، چنانکه فرمود:

﴿هُوَ ٱلَّذِي جَعَلَكُمۡ خَلَٰٓئِفَ فِي ٱلۡأَرۡضِۚ فَمَن كَفَرَ فَعَلَيۡهِ كُفۡرُهُۥ﴾

                                                                                                                               [فاطر: 39]

«اوست که شما را در زمین جانشینان [یکدیگر] قرار داد، پس هر که کفر ورزد، کفرش به زیان خود اوست».

یا ممکن است مفسد و خونریز شود، زیرا هنگامی که ملائکه، خلیفة مذکور را مفسد و خونریز خواندند خدای متعال قول ایشان را ردّ نفرمود. در حالیکه اگر در قرآن منظور از «خلیفه»، پیامبر و امام و صالحانی نظیر آنان بود ـ که فساد و خونریزی نمی‌کنند ـ قطعاً قول فرشتگان در مورد مفسد و سفّاک بودن خلیفه، مردود اعلام می‌شد. پس امام کاظم که قرآن را بهتر از سایرین می‌شناسد، می­داند که آیة مذکور ارتباطی به مسألة خلافت و خلفای إلهی پس از پیامبر اکرم ندارد و قطعا در مقام معرّفی جانشین خود به آیة مذکور استناد نمی‌فرمود.

تذکّر: این­حدیث­ را شیخ مفید در «الإرشاد» ج 2 ص 249 ذکر و بدان استناد کرده است!

* حدیث 6- این حدیث از قول «زیاد بن مروان القندی» که به تصریح کلینی از «واقفیّه» بوده، نقل شده. وی از وکلاء و مباشرین امام کاظمu بود که هفتاد هزار دینار از اموال آن حضرت، نزد وی بود و چنانکه قبلاً گفته‌ایم (ص199 و 445) با همکاری «علی بطائنی» و «عثمان بن عیسی»، ما یملک امام را اختلاس کرد و مذهب «واقفیّه» را بنیان نهاد و با حضرت رضاu مخالفت کرد!

بقیّة احادیث این باب همگی ضعیف و بی‌اعتبار است. راوی نخست حدیث نهم، «حسین بن مختار» را که واقفی و ضعیف است قبلاً معرّفی کرده‌ایم (ص 239) راوی دیگر حدیث مذکور نیز همان راوی معتقد به تحریف قرآن، یعنی «علیّ بن الحَکَم» است.

به نظر ما اگر کلینی عقل خود را به کار می‌گرفت این احادیث را در کتابش نمی‌آورد زیرا در تعدادی از احادیث مذکور، امام از وقایع پس از وفات خود و از آینده خبر می‌دهد و جاعلین قصد داشته‌اند که امام را عالم به غیب معرّفی کنند در حالی که اگر امام غیب می‌دانست قطعاً «زیاد بن مروان القندی» و «علیّ بن أبی حمزة بطائنی» و «عثمان بن عیسی» را به وکالت و نمایندگی خود نمی‌گماشت!

اشاره‌ای به حدیث غدیر: حدیث هفتم این باب گرچه ضعیف و بی‌اعتبار است امّا حاوی نکته‌ای تأمّل­برانگیز است که امیدوارم مورد توجّه خوانندة محترم قرار گیرد. این حدیث می‌گوید: حضرت کاظمu عدّه‌ای را فراخواند و فرمود: آیا می‌دانید چرا شما را دعوت کرده‌ام؟ گفتند: نه. فرمود: «اِشهَدوا أنَّ ابني هذا وَصیّي والقیّم بأمري وخلیفتي مِن بعدي = شاهد باشید که این پسرم وصیّ من و کارگزار من و پس از من جانشین من است». یادآور می‌شوم که اگر پیامبر در غدیر خمص می‌خواست علیu را به عنوان جانشین و خلیفة بلافصل خود به امّت معرفی فرماید، به جای حدیث معروف غدیر، جملاتی مانند این بیان می‌فرمود. قطعاً و یقیناً فصاحت پیامبر و تمایلش به وحدت امّت و عدم اختلاف در میان آنان، از نواده‌اش کمتر نبود.

در حدیث 14 چنانکه ملاحظه می‌شود امام کاظمu در خواب از امر امامت پسرش «علی» با خبر شد. گویا کلینی فراموش کرده که در باب 61 احادیثی نقل کرده که می‌گویند: أئمه «محدَّث» اند و امور شریعت در خواب به «محدَّث» القاء نمی‌شود!

تذکّر: شیخ مفید حدیث 6 و 7 و 8 و 11 و 12 و 13 و 16 و قسمتی از حدیث 14 را که همگی به تصریح مجلسی ضعیف‌اند، در الإرشاد ج 2 ص 250 به بعد، آورده است! آیا احادیث ضعیف، جُز به کار فریب عوام می‌آید؟